4 تفاوت اساسی عزت نفس و اعتماد به نفس چیست؟

عزت نفس شاکله‌ی اصلی شخصیت ما است. اگر خودمان را یک ساختمان فرض کنیم عزت نفس زیربنا و اسکلت اصلی ساختمان و اعتماد به نفس نما و زیبایی ظاهری ساختمان است. عزت نفس آن میزان احساس ارزشمندی و دوست داشتنی بودن است که نسبت به خودمان داریم. اعتماد به نفس میزان توانایی ما در انجام کارهای مختلف است. ممکن است با اعتماد به نفس بالا به موفقیت‌های بسیاری برسیم اما اگر عزت نفس نداشته باشیم یا عزت نفسمان ضعیف باشد از هیچ کدام توانایی‌هایمان لذت نخواهیم برد.

 

تفاوت عزت نفس با اعتماد به نفس به شما کمک می‌کند تا بتوانید میان این دو ویژگی مهم زندگی، تفاوت قائل شده و به خوبی به معنی آن‌ها و جایگاه‌شان پی ببرید. در این مقاله به معرفی 4 مورد از تفاوت و فرق عزت نفس و اعتماد به نفس پرداخته ایم و تلاش کرده ایم تا بتوانیم به بسیاری از سوالات شما پاسخ دهیم. در پایان مقاله نیز در یک فایل صوتی کوتاه بیان کرده ایم که تفاوت های عزت نفس و خود بزرگ بینی در چیست ؟

عزت نفس چیست؟

عزت نفس در واقع نظر شما نسبت به خودتان است. یعنی میزان ارزشی که به خودتان می‌دهید و اندازه ای که خودتان را قبول دارید. عزت نفس به همان صورتی است که خودتان را در آینه‌ی ذهنتان می‌بینید. این تصویر که شکل‌گیری آن از کودکی شروع شده و به مرور با تجارب مختلف تکمیل شده، عزت نفس و ارزشمندی شما نزد خودتان را تشکیل می‌دهد.

• نقش دیگران در عزت نفس

وقتی حرف از عزت نفس می‌زنیم، نظر دیگران چندان مهم نیست. شاید اطرافیان شما مثل دوستان، خانواده، همکاران شما را فردی بسیار زیبا، جسور، توانمند و مسئولیت‌پذیر بدانند. اما تا زمانی که نظر درونی و نهایی شما در مورد خودتان هیچ کدام این‌ها نباشد، نظر آن‌ها روی شما تاثیر مثبتی نخواهد گذاشت. این متن جالب را با دقت بخوانید.

 

گفته می‌شود برای اینکه فردی بتواند به توانایی ها و استعدادهای خود ایمان بیاورد و انگیزه لازم برای انجام کارهای دلخواهش را به دست آورد، همین که یک بار مقابل آینه بایستد و جمله‌ی انگیزشی مربوطه را به خود بگوید، کافی است. اما برای اینکه همان جمله از سمت شخص دیگری در او اثر کند و به او انگیزه بدهد، نیاز است هفده مرتبه تکرار شود.

• چه کسانی عزت نفس دارند؟

افراد دارای عزت نفس بالا یا کسانی که از عزت نفس معقولی نسبت به دیگران برخوردارند، نیازی به انجام کارهای عجیب و غریب برای جلب توجه دیگران و اثبات ارزشمندی خود نمی‌بینند. آن‌ها سمت کارهای پر خطر و مصرف مواد مخدر نمی‌روند و گرفتن نظر مثبت دیگران در کارها برایشان اهمیت چندانی ندارد.

اینگونه افراد از اینکه طبق ارزش‌های پذیرفته شده‌ی خود حرکت کنند، خوشحال‌اند و برایشان فرقی نمی‌کند که دیگران ارزش‌های آن‌ها را می‌پذیرند یا نه. افراد با عزت نفس بالا ارتباط بهتری با بقیه برقرار می‌کنند و چون صداقت برایشان مساله‌ی مهمی است می‌توانند به راحتی نه بگویند یا نه بشنوند. برخی از افراد داشتن عزت نفس را با خود بزرگ بینی اشتباه میگیرند، در پایان مقاله بیان کرده ایم که تفاوت عزت نفس با خود بزرگ بینی در چیست .

اعتماد به نفس چیست؟

اعتماد به نفس یعنی شما به توانایی‌های خود در حوزه‌های خاصی آگاهی دارید و می‌دانید چه کارهایی را می‌توانید به خوبی انجام دهید و از انجام آن کارها لذت می‌برید و برای بهبود آن‌ها برنامه دارید. اعتماد به نفس در واقع میزان آگاهی شما از توانمندی‌های فردی‌تان است. اعتماد به نفس یک مساله‌ی کلی نیست و ممکن است شما در انجام کاری مثل آشپزی اعتماد به نفس کافی داشته باشید ولی حاضر نباشید حتی برای امتحان کردن، خیاطی کنید.

آیا اعتماد به نفس یک ویژگی شخصیتی است؟

آبراهام مازلو از دو بعد متفاوت به اعتماد به نفس نگاه می‌کند. زمانی که اعتماد به نفس باعث می‌شود فرد کاری را انجام دهد و در آن به توانایی خود ایمان داشته باشد، می‌گوید اعتماد به نفس باعث «خود کارآمدی» فرد در آن مساله شده اما این‌ که فردی بتواند یک یا چند کار را به خوبی انجام دهد، باعث نمی‌شود به طور کلی از اعتماد به نفس بالایی در شخصیت خود برخوردار باشد.

 

کدامیک مهمتر هستند؟

شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که عزت نفس مهم تر است یا اعتماد به نفس؟ آیا هر کدام از آن‌ها به تنهایی می‌توانند ما را به هدف برسانند و باعث موفقیت ما شوند؟ باید برای تقویت کدام یک از آن‌ها بیشتر تلاش کنیم؟ در بحث تفاوت عزت نفس با اعتماد به نفس به این نکته مهم توجه داشته باشید که عزت نفس شخص باعث می‌شود تجاربی مثل ارزشمندی،‌ انعطاف پذیری، اعتماد و احترام به خود را داشته باشد. اما اعتماد به نفس باعث احساس توانمندی از انجام کار‌های مختلف است. پس تا وقتی عزت نفس کافی نداشته باشیم تغییر مثبتی در زندگی‌مان ایجاد نخواهیم کرد و بدون شک نمی‌توانیم به موفقیت برسیم.

البته این نکته به این معنی نیست که تنها باید به عزت نفس توجه کنیم و از اعتماد به نفس غافل شویم. این دو ویژگی ضروری تنها در کنار هم هستند که معنا پیدا می‌کنند و ما را به خواسته ها و اهداف مان می‌رسانند. در ادامه فرق اعتماد به نفس و عزت نفس را بیان می‌کنیم تا بهتر بتوانید به پاسخ این سوالات برسید.

چهار تفاوت مهم عزت نفس با اعتماد به نفس

در ادامه به برخی دیگر از فرق ها و تفاوت‌های عزت نفس و اعتماد به نفس اشاره می‌کنیم که دانستن تفاوت ها می‌توانند برای همه ما مفید باشند.

• جنبه‌های مختلف زندگی

برای انجام هر کاری در زندگی نیاز داریم در آن زمینه اعتماد به نفس کافی داشته باشیم. برای مثال اگر بخواهیم:

• مهارت جدیدی یاد بگیریم مانند رانندگی، خیاطی، گلدوزی و…،
• کار جدیدی را شروع کنیم،
• نظر خود را در مورد موضوعی خاص با دیگران مطرح کنیم،
• در جمع های مختلف صحبت کنیم،
• غذا بپزیم،
• ورزش خاصی را حرفه ای دنبال کنیم،

لازم است در هر کدام از این حیطه ها اعتماد به نفس کافی داشته باشیم تا بتوانیم اقدام کنیم. به عبارت دیگر اعتماد به نفس در تمام جنبه‌های زندگی ما باید حضور داشته باشد اما عزت نفس یک جنبه بیشتر نداره، ما یا عزت نفس داریم و یا نداریم.

• احساسی درونی یا بیرونی

تفاوت بعدی در احساس درونی یا احساس بیرونی آن‌هاست. عزت نفس احساسی کاملا درونی است و اعتماد به نفس احساسی بیرونی.

به همین دلیل زمانی که می‌خواهیم کاری را برای اولین بار انجام دهیم باید به خوبی بررسی کنیم که می‌توانیم آن را انجام دهیم و به ثمر برسانیم یا نه. اگر اعتماد به نفس کافی در این زمینه داشته باشیم می‌توانیم توانایی ها و استعدادهای خود را باور کرده و در نتیجه انجام آن کار اقدام کنیم.

اما عزت نفس احساسی درونی است. اینکه تا چه اندازه ما به شایستگی های خودمان باور داریم و برای خود ارزش قائل هستیم. تا چه اندازه به خودمان احترام می‌گذاریم و عشق می‌ورزیم. تمام این حس ها از درون ما نشات می‌گیرند.

 

• عزت نفس یا اعتماد به نفس کاذب

عزت نفس کاذب ابدا وجود نداره اما اعتماد به نفس کاذب وجود دارد. به عبارت دیگر هر چه ما عزت نفس بیشتری داشته باشیم و برای افزایش آن تلاش کنیم، نتیجه خوبی خواهیم گرفت و آسیبی از این بابت به ما نمی‌رسد. اعتماد به نفس کاذب خوب نیست چون به شما احساس توانایی هایی می‌دهد که ندارید. اما عزت نفس اینگونه نیست (هر چه بیشتر، بهتر).

اما اعتماد به نفس کاذب داشتن اینگونه نیست. اگر در زمینه ای خاص اعتماد به نفس کاذب و بیش از حد داشته باشیم، بدون شک با شکست مواجه می‌شویم. برای مثال اگر فردی در رانندگی اعتماد به نفس کاذب داشته باشد و با سرعت رانندگی کند بدون اینکه به علائم راهنمایی و رانندگی توجه داشته باشد، بدون شک تصادف خواهد کرد.

• راه‌های افزایش آن‌ها

برای اینکه بخواهیم اعتماد به نفس خود را در زمینه ای خاص افزایش دهیم، تنها کافی است به مدت 6 ماه در آن زمینه مهارت کسب کنیم و تمرین و تکرار مستمر داشته باشیم. مطمئنا در مدت زمان کافی به توانایی هایی در آن زمینه دست پیدا می‌کنیم و اعتماد به نفس مان افزایش پیدا می‌کند.

اما عزت نفس کاملا برعکس است چون یکی از بنیادی‌ترین جنبه‌های شخصیتی ما را در بر می‌گیرد.. برای اینکه بتوانیم در کل زندگی عزت نفس خودمان را حفظ کنیم و آن را افزایش دهیم، باید همیشه در حال تکرار ترمینات باشیم. زیرا همواره در طول زندگی با اتفاقاتی مواجه می‌شویم که می‌توانند عزت نفس ما رابه طور کلی از بین ببرند.

آیا احساس غرور همان احساس عزت نفس است؟

حال که تفاوت و فرق اعتماد به نفس با عزت نفس را بیان کردیم به بیان تفاوت عزت نفس و غرور می‌پردازیم. در جواب این وسال باید بگوییم خیر. احساس غرور و خود بزرگ بینی نسبت به دیگران با عزت نفس تفاوت های اساسی بسیاری دارد. فرد دارای عزت نفس بالا خود را از درون ارزشمند می‌داند و برای حفظ این ارزشمندی نیازی به تخریب یا کوچک کردن بقیه نمی‌بیند. او خودش را با همه‌ی نقاط قوت و ضعفش پذیرفته و هر جا لازم بداند برای تغییر یا رشد ویژگی‌های شخصیتی خود اقدام می‌کند.

اما در مقابل فردی که غرور و خود بزرگ بینی دارد، همواره خودش را از دیگران برتر می‌بیند و اصلا نقاط ضعف خودش را نمی‌بیند، په برسد که بپذیرد. به همین دلیل نیز دیگران از او دور می‌شوند.

تفاوت دیگر نیز در میزان محبوبیت این افراد است. فردی که عزت نفس دارد همواره مورد توجه دیگران است چون ویژگی های شخصیتی بالایی دارد. اما در مقابل فرد مغرور اصلا مورد پسند و محبوب دیگران نیست. زیرا به هیچ کس غیر از خودش اهمیتی نمی‌دهد.

تفاوت عزت نفس و خود بزرگ بینی چیست ؟

در این مقاله به بیان فرق های اعتماد به نفس و عزت نفس پرداختیم. اما بسیاری از افراد عزت نفس را با خود بزرگ بینی و غرور نیز اشتباه می‌گیرند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم فایل صوتی در این رابطه ضبط کرده و در اختیارتان قرار دهیم. توصیه می‌کنم حتما به این فایل 3 دقیقه ای ارزشمند گوش دهید و اگر مایل بودید متن آن را بخوانید. در این فایل کوتاه 5 تفاوت افراد با عزت نفس بالا و افرادی که خود بزرگ بینی دارند را توضیح داده ایم.

• تایید طلبی

افرادی که عزت نفس بالایی دارند به ندرت در انجام کارهای شان به دنبال تایید دیگران هستند ولی در مقابل افرادی که خود بزرگ بینی دارند، همیشه به دنبال تایید دیگران بوده و کارهایی انجام می‌دهند که مورد تایید دیگران قرار بگیریند.

• انتقاد پذیری

داشتن عزت نفس بالا باعث انتقاد پذیری فرد می‌شود و اگر در جایی فرد اشتباهی انجام داد و خطایی مرتکب شد به راحتی انتقاد دیگران را در مورد اشتباهی که انجام داده می‌پذیرد. ولی در مقابل فرد خود بزرگ بین ابدا دوست ندارد مورد انتقاد دیگران قرار بگیرد و حاضر نیست اشتباهات خودش را بپذیرد و حالش از انتقاد دیگران بد میشود.

• شخصیت فرد مقابل

رفتار فردی که عزت نفس بالایی دارد در برخورد با دیگران با فردی که خود بزرگ بینی دارد، کاملا متفاوت است. شخصیت دیگران برای فردی که عزت نفس بالایی دارد، مهم است و در ارتباط با دیگران مراقب صحبت و رفتارش هست چون می‌داند که روی دیگران تاثیر می‌گذارد. اما فرد خود بزرگ بین اصلا به شخصیت فرد مقابل خود توجهی نمی‌کنند و فقط به دنبال برآورده شدن خواسته های خودش است.

• توانایی های شخص

از مهمترین تفاوت های بین این دو گروه از افراد در توانایی های آن‌هاست. به این معنی که افراد خود بزرگ بین توانایی های خود را به صورت واقعی نمی‌بینند و فکر می‌کنند توانایی های زیادی دارند، به عبارت دیگر در مورد میزان توانایی های شان در توهم به سر می‌برند. در مقابل فردی که عزت نفس بالایی دارد، توانایی های خودش را به صورت واقعی می‌بیند و باور دارد که برای رشد و پیشرفت، نیاز دارد تا توانایی هایش را افزایش دهد.

• تلاش برای پیشرفت

فرد خود بزرگ بین به دلیل توهمی که در ارتباط با توانایی هایش دارد و احساس می‌کند که از دیگران برتر ات، تلاش کمتری برای رشد و پیشرفت می‌کند و الا نیازی به این کار نمی‌بیند. اما فردی که عزت نفس بالایی دارد برای رشد و پیشرفت خودش همیشه در تلاش است و باور دارد که بدون تلاش و کوشش به جایگاهی که دوست دارد، نمی‌رسد. بنابراین به راحتی می‌توان با توجه به این تفاوت ها به این نتیجه رسید که فرد خود بزرگ بین، عزت نفس پایینی دارد و به همین دلیل کنترلی روی رفتارها و کارهایی که انجام می‌دهد، ندارد.

 

اینکه اعتماد به نفس داشته باشیم یا برای افزایش آن تلاش کنیم خود به خود باعث افزایش عزت نفس ما نیز می‌شود. وقتی اعتماد به نفس انجام کاری را داریم یعنی هدف‌هایی تعیین کرده‌ایم که به مرور به آن‌ها می‌رسیم، رسیدن به هر هدف و اینکه ببینیم روز به روز توانایی‌مان افزایش یافته و بهتر از قبل از پس مشکلات و مسائل برمی‌آییم باعث می‌شود احساس بهتری نسبت به خودمان داشته و در نتیجه عزت نفس بیشتری را تجربه کنیم.